www.miedzynarodowerynki.fora.pl

Piotr Ziemkiewicz

Moim zdaniem wpływ upadku LB na globalny system bankowy należy podzielić na co najmniej dwa aspekty. Pierwszy nazwałbym wpływem stricte wartościowym - przeliczanym na pieniądze (wartości mogące wprost być przeliczone na pieniądze) faktycznie utracone przez wierzycieli upadłego banku. Ten był najmniejszym wpływem, albowiem w skali światowej około 700 mld dolarów to w sumie wartość marginalna. Drugi element - nazwałbym go psychologiczno-systemowym był o wiele poważniejszy i był związany z tym, że ogłaszając bankructwo wyszły na jaw ewidentne nadużycia zarządzających inwestycjami banku - szczególnie na rynku kredytów subprime (kredytów o dość wysokim oprocentowaniu, ale udzielanych osobom o dość wątpliwej zdolności kredytowej), na których budowano dodatkowo dalsze instrumenty finansowe i to te należące do najbardziej ryzykownych - całe gamy instrumentów pochodnych.

Wyszło na jaw, że zarządzający budowali te instrumenty w sposób "księgowo poprawny" i dający możliwość wykazania zysku, ale nie zauważono, że w pewnym momencie zabawa ta oderwała się od rzeczywistości - realnej ceny aktywów, które stanowiły zabezpieczenie dla transakcji. Po upadku LB zaczęto dokładniej sprawdzać udział innych instytucji finansowych w podobnych "toksycznych aktywach" i wyszło na jaw, że jest to duży problem, a pamiętać należy, że banki w rzeczywistości nie tylko udzielają pożyczek ze środków oddanych ich przez udziałowców/akcjonariuszy i z depozytów, ale bardzo często pożyczają sobie te pieniądze między sobą. Skoro jeden bank dowiaduje się o drugim, że ten pożyczone mu pieniądze inwestował zbyt ryzykownie i prawdopodobnie już nie odzyska tych pieniędzy w pełnej wartości - bo na przykład faktyczna wartość domu na jaki bank dał kredyt w kwocie 1 mln dolarów wynosi 500 000 dolarów, banki przestały ufać sobie wzajemnie i pożyczać sobie pieniądze, bez których, po latach przyzwyczajenia i statystycznych wyliczeń płynność finansowa banków potrzebna im do ich podstawowej działalności, na jakiej zarabiały - udzielanie kredytów - przestało być możliwe w optymalnej skali. Jeśli dodać do tego strach zwykłych ludzi mających swoje oszczędności w różnych instrumentach bankowych, że i ich pieniądze są zagrożone, który spowodował wycofywanie ich z banków, a przez co między innymi z giełd, na których banki te inwestowały oszczędności ludzi, doszło do efektu tłumu, który bardzo wyraźnie można było zaobserwować choćby na wykresie indeksu giełdowego Dow Jones Industrial Average - spadek około 50% lub kursu pary walutowej USD/PLN.

Na dzień dzisiejszy wydaje się, że gdyby nie interwencjonizm państw, a właściwie banków centralnych w postaci obniżania stóp procentowych dla kredytów/pożyczek, jakie banki te udzielały bankom komercyjnym, w systemie bankowym nie byłoby wystarczająco dużo pieniędzy, z których korzystaliby zwykli ludzie i przedsiębiorcy. To że ten psychologiczno-systemowy problem jest poważniejszy od tego stricte wartościowego polegające na tym, że przez LB w momencie upadku wyparowało ok 700 mld dolarów, niech świadczy, że elementem walki o utrzymanie płynności finansowej w systemie bankowym jest na przykład program QE3 prowadzony przez FED - ten element polityki monetarnej skupu obligacji ma miesięczną wartość 85 mld dolarów miesięcznie i na chwilę obecną on sam przekroczył już wartość całego LB. Wszystko to spowodowało, że zauważono, iż system bankowy stał się zbyt łapczywy i za luźno uregulowany przez Państwa, które musiały ratować prywatne banki z pieniędzy podatników, bo banki te były już na tyle istotne dla gospodarek, że ich upadek pociągnąłby gorsze konsekwencje niż wartość pomocy Państw dla tych banków. Można zatem powiedzieć, że upadek LB dla systemu bankowego był przyczyną jego większej prawnej regulacji i interwencjonalizmu państwowego.